شکستگی فک یکی از آسیبهای شایع صورت است که میتواند به دلیل تصادفات، سقوط، ضربه ورزشی یا حوادث روزمره ایجاد شود. این نوع شکستگی نه تنها بر زیبایی صورت تأثیر میگذارد، بلکه عملکردهای حیاتی مانند جویدن، صحبت کردن و تنفس را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. تشخیص به موقع و درمان صحیح این عارضه، نقش بسیار مهمی در پیشگیری از عوارض بلندمدت دارد.
برای کاهش خطرات جراحی و دستیابی به نتیجهای مطلوب با کمترین عارضه، توصیه میشود حتماً به یک متخصص فک و صورت مراجعه کنید. در این راستا، ما به شما دکتر مانی آرش راد را پیشنهاد میدهیم. ایشان با سالها تجربه و تخصص در زمینه جراحی فک و صورت، با بهکارگیری پیشرفتهترین روشها و تکنیکهای روز دنیا، سلامت و زیبایی شما را به بهترین نحو تضمین میکنند.
آنچه در این مقاله میخوانید
علائم شکستگی فک صورت
شکستگی فک معمولاً به دلایل مختلفی مانند تصادفات رانندگی، سقوط از ارتفاع، ضربههای ورزشی یا حوادث روزمره ایجاد میشود و با علائم قابل مشاهده و دردناک همراه است. آشنایی با نشانهها و علائم این نوع شکستگی میتواند به تشخیص سریع کمک کند. مهمترین این علائم عبارتند از:

- درد شدید و تورم: یکی از اولین و شایعترین علائم شکستگی فک، درد شدید در محل آسیب و تورم سریع اطراف آن است.
- کبودی و خونریزی: ممکن است در اطراف دهان، لبها یا داخل دهان کبودی و خونریزی مشاهده شود.
- عدم توانایی در حرکت فک: فرد ممکن است در باز و بسته کردن دهان مشکل داشته باشد و جویدن غذا با درد همراه شود.
- ناهماهنگی دندانها : شکستگی در فک میتواند باعث جابهجایی دندانها و تغییر در بایت (رابطه دندانهای بالا و پایین) شود.
- بیحسی یا سوزش صورت: آسیب به اعصاب اطراف فک ممکن است منجر به بیحسی یا سوزش در لبها، چانه یا گونهها گردد.
- صدای غیرطبیعی: در هنگام حرکت فک ممکن است صدای شکستگی یا تقتق شنیده شود.
تشخیص سریع این علائم و اقدام فوری جهت مراجعه به پزشک، خطر عوارضی مانند اختلال دائمی در جویدن و تغییر شکل صورت را کاهش میدهد.
اقدامات اولیه در مواجهه با شکستگی فک
هنگام مواجهه با شکستگی فک، اقدامات اولیه میتوانند نقش حیاتی در کاهش آسیبهای بیشتر داشته باشند. این اقدامات عبارتند از:
- آرام نگه داشتن بیمار: حفظ آرامش بیمار و جلوگیری از حرکت زیاد فک، به کاهش درد و خونریزی کمک میکند.
- استفاده از کمپرس سرد: قرار دادن کمپرس یخ روی ناحیه آسیبدیده میتواند تورم و درد را کاهش دهد.
- جلوگیری از خونریزی شدید: در صورت خونریزی شدید داخل دهان، استفاده از گاز استریل برای کنترل خونریزی توصیه میشود.
- اجتناب از مصرف غذاهای سفت : مصرف غذاهای نرم یا مایعات تا زمان بررسی توسط پزشک، از فشار روی فک جلوگیری میکند.
- حفظ راه هوایی باز: در مواردی که شکستگی شدید باعث مشکل در تنفس یا بلع میشود، اقدام فوری برای باز نگه داشتن راه هوایی ضروری است.
- مراجعه فوری به جراح فک و صورت : پس از انجام اقدامات اولیه، مراجعه سریع به متخصص برای تشخیص دقیق و درمان الزامی است.
نحوه تشخیص شکستگی در فک
تشخیص دقیق شکستگی فک نیازمند ارزیابی کامل توسط جراح فک و صورت است تا نوع شکستگی، میزان جابهجایی استخوانها و آسیب احتمالی به بافتهای نرم، اعصاب یا مفصل فکی ـ گیجگاهی بهدرستی مشخص شود و مناسبترین روش درمانی انتخاب گردد. روند تشخیص شامل موارد زیر است:
- معاینه بالینی: جراح ابتدا با مشاهده و لمس ناحیه آسیبدیده، محل شکستگی، تورم، کبودی و جابهجایی دندانها را بررسی میکند.
- بررسی عملکرد فک : پزشک حرکت فک، بایت و توانایی جویدن بیمار را ارزیابی میکند تا میزان آسیب را تعیین کند.
- تصویربرداری پزشکی:
- رادیوگرافی ساده : (X-ray) برای تشخیص شکستگیهای قابل مشاهده و بررسی اولیه استخوان فک مفید است.
- سیتیاسکن :(CT scan) در موارد پیچیده یا شکستگیهای چند تکه، سیتیاسکن دقیقترین روش برای ارزیابی محل و شدت شکستگی است.
- ارزیابی اعصاب و عروق: بررسی آسیبهای عصبی یا خونرسانی ضعیف در اطراف فک برای پیشگیری از عوارض طولانیمدت اهمیت دارد.
در مواردی که شکستگی خفیف باشد، درمان ممکن است بهصورت غیرجراحی و با ثابتسازی فک انجام شود. اما در شکستگیهای شدید یا جابهجا شده، نیاز به جراحی جهت بازسازی ساختار استخوانها و بازگرداندن عملکرد صحیح فک وجود دارد. انتخاب روش مناسب درمان، تأثیر مستقیمی بر مدت زمان بهبودی، بازگشت عملکرد طبیعی فک و جلوگیری از عوارض احتمالی مانند ناهماهنگی در بستن دهان، اختلال در جویدن یا تغییر در ظاهر صورت دارد.
بررسی انواع شکستگی در استخوان فک
شکستگی فک میتواند بسته به محل و شدت آسیب، انواع مختلفی داشته باشد. شایعترین دستهبندیها عبارتند از:
- شکستگی در فک بالا (ماگزیلا): شکستگی استخوان فک بالا معمولاً به دلیل ضربه مستقیم به صورت رخ میدهد و ممکن است با جابهجایی دندانها و اختلال در بایت همراه باشد.
- شکستگی استخوان فک پایین (ماندیبل): شایعترین نوع شکستگی فک است و اغلب در نتیجه تصادفات رانندگی یا ضربه مستقیم ایجاد میشود.
- آسیب به خط میانی: شکستگی در خط وسط فک، باعث تغییر شکل صورت و اختلال در عملکرد جویدن میشود.
- شکستگی چندتکه یا پیچیده: شکستگیهای چندتکه نیازمند جراحی باز و استفاده از صفحات و پیچهای فلزی برای تثبیت استخوان هستند.
- صدمه به اسخوان فک بدون جابهجایی : استخوان شکسته شده اما هنوز در موقعیت طبیعی خود قرار دارد و درمان معمولاً شامل فیکس کردن فک با روشهای غیرجراحی است.
- شکستگی همراه با آسیب بافت نرم : در برخی موارد، شکستگی فک با آسیب لثه، لب یا زبان همراه است که نیازمند مراقبتهای اضافی است.
روشهای جراحی شکستگی فک
انتخاب روش جراحی به شدت شکستگی، محل آسیب و وضعیت عمومی بیمار بستگی دارد. جراح فک و صورت پس از ارزیابی دقیق، بهترین گزینه درمانی را پیشنهاد میکند. روشهای متداول جراحی شکستگی فک عبارتند از:

1.جراحی بسته (Closed Reduction)
در این روش، بدون انجام برش جراحی و تنها از طریق فیکس کردن خارجی، استخوان فک تثبیت میشود. جراحی بسته معمولاً برای شکستگیهای خفیف یا مواردی که جابهجایی استخوان وجود ندارد مناسب است. اگرچه این روش نیازمند نظارت دقیق پزشک می باشد، اما به دلیل کمتهاجمی بودن، با دوره نقاهت کوتاهتر و احتمال عارضه کمتر همراه است.
2.جراحی باز (Open Reduction and Internal Fixation – ORIF)
در این روش، برش جراحی انجام شده و استخوانهای شکسته با صفحات و پیچهای فلزی فیکس میشوند. این روش برای شکستگیهای شدید، چندتکه و جابهجا شده مناسب است. تثبیت دقیق استخوان، بازگرداندن عملکرد طبیعی فک از مزایای این روش تهاجمی است.
3.فیکساسیون موقت با وایر (Intermaxillary Fixation – IMF)
در برخی موارد، دندانها با سیم یا ابزارهای مشابه به یکدیگر متصل شده و فک به مدت چند هفته ثابت نگه داشته میشود. این روش معمولاً در ترکیب با جراحی بسته یا باز استفاده میشود و یک روش سنتی و مثر برای برخی از شکستگی های فک می باشد. این روش نیاز به مراقبت دقیق و محدودیت تغذیه دارد.
4.استفاده از ایمپلنت و صفحات فلزی پیشرفته
در حال حاضر، با پیشرفت فناوری پزشکی، استفاده از صفحات تیتانیومی و پیچهای مدرن باعث تثبیت بهتر شکستگیها و کاهش زمان بهبود شده است. این روشها کمترین عوارض را دارند و امکان بازگشت کامل عملکرد فک را فراهم میکنند.
برای دستیابی به بهترین نتیجه درمانی و کاهش احتمال عوارض بعدی، مراجعه به جراح متخصص فک و صورت بسیار اهمیت دارد. در این راستا، دکتر مانی آرش راد با تجربه گسترده در درمان انواع شکستگیهای فک و بهرهگیری از تکنیکهای نوین جراحی، از بهترین گزینهها برای انجام این نوع جراحیها محسوب میشوند. دقت بالا، رویکرد تخصصی و توجه ویژه به جزئیات درمان، موجب دستیابی به نتایجی قابل اعتماد و رضایتبخش در بیماران وی شده است.
مراقبتهای پس از جراحی شکستگی فک
موفقیت درمان شکستگی فک، تنها به جراحی محدود نمیشود و مراقبتهای پس از آن نقش حیاتی دارند. برخی نکات مهم عبارتند از:
- رعایت رژیم غذایی نرم: برای جلوگیری از فشار روی فک، توصیه میشود تا مدتی غذاهای نرم یا مایع مصرف شود.
- استفاده از داروهای تجویزی: مصرف آنتیبیوتیک و داروهای ضد درد طبق تجویز پزشک ضروری است.
- مراقبت از زخم جراحی: شستشو و تمیز نگه داشتن محل برش برای جلوگیری از عفونت اهمیت دارد.
- تمرینهای فیزیکی فک: بعد از توصیه پزشک، انجام تمرینهای مخصوص برای بازگرداندن حرکت طبیعی فک ضروری است.
- پیگیری منظم: مراجعات دورهای به جراح برای بررسی بهبود و تنظیم فیکساسیون، موفقیت درمان را تضمین میکند.
درمان شکستگی فک با دکتر مانی آرش راد
شکستگی فک به دلیل تأثیر مستقیم بر زیبایی و عملکرد صورت، نیازمند درمان توسط جراح متخصص و باتجربه فک و صورت است. انتخاب پزشک کمتجربه ممکن است منجر به عوارضی جدی از جمله تغییر دائمی بایت، اختلال در جویدن، تغییر شکل صورت و حتی مشکلات عصبی شود. از این رو، تشخیص و درمان صحیح توسط متخصص مجرب و مراجعه به مراکز معتبر، نخستین و مهمترین گام در مسیر بهبود کامل شکستگی استخوان فک به شمار میرود.
دکتر مانی آرش راد با سالها تجربه در زمینه جراحی فک و صورت و تخصص در درمان شکستگیهای پیچیده، با استفاده از پیشرفتهترین تجهیزات پزشکی و تکنیکهای نوین، بهترین نتایج درمانی را برای بیماران خود فراهم میکند. تخصص و مهارت دکتر راد باعث شده که شکستگی فک نه تنها به درستی درمان شود، بلکه زیبایی و عملکرد طبیعی صورت نیز حفظ گردد. برای مشاوره و یا دریافت نوبت با شماره تلفنهای 02122364547 – 09197890709 تماس بگیرید و یا در وب سایت www. drmaniarash.com پیغام بگذارید تا از راهنماییهای دکتر مانی آرش راد، بهرهمند شوید.