جراحی فک یکی از شاخههای پیشرفته و دقیق جراحی فک و صورت است که هدف آن اصلاح ناهنجاریهای استخوانی، عملکردی و زیبایی فکها میباشد. این نوع جراحی، نهتنها در بهبود و زیبایی چهره نقش مهمی دارد، بلکه به عملکرد صحیح جویدن، گفتار و حتی تنفس نیز کمک میکند. در این مقاله از کلینیک دکتر مانی آرش راد متخصص و جراح فک و صورت بهطور کامل بررسی میکنیم که جراحی فک بالا و پایین چیست، چگونه انجام میشود، چه مراحلی دارد و چه مراقبتهایی پس از عمل لازم است. در صورتی که نیاز به مشاوره و یا اطلاعات بیشتری در این زمینه داشتید با شماره 02122364547 – 09197890709 تماس بگیرید.
What you read in this article
جراحی فک چیست؟

Maxillofacial surgery (Orthognathic Surgery) به مجموعهای از اعمال جراحی گفته میشود که برای اصلاح ناهنجاریهای استخوانهای فک بالا (ماگزیلا) و فک پایین (ماندیبل) انجام میگیرد. این جراحی معمولاً توسط یک متخصص دندانپزشک، ارتودنتیست و جراح فک و صورت انجام میشود تا نتیجه هم از نظر عملکردی و هم از نظر زیبایی مطلوب حاصل شود. در بسیاری از بیماران، نامرتبی دندانها تنها با درمان ارتودنسی اصلاح نمیشود، زیرا علت اصلی مشکل در استخوان فک است. در چنین مواردی، جراحی فک تنها راه اصلاح وضعیت میباشد. جراحی فک بالا و پایین ممکن است به دلایل مختلفی توصیه شود، از جمله:
- ناهماهنگی بین فک بالا و پایین: مانند جلو بودن یا عقب بودن بیش از حد یکی از فکها (اوربایت، آندربایت یا کراسبایت).
- اختلال در عملکرد دهان و فک: دشواری در جویدن، بلع یا بستن کامل دهان.
- اختلال در تنفس: مانند آپنه خواب یا انسداد راه هوایی به دلیل ناهنجاری فکی.
- مشکلات زیبایی چهره: در برخی افراد، ناهنجاری فکی موجب برهم خوردن تناسب اجزای صورت و افت اعتمادبهنفس میشود.
- آسیبهای فکی یا ناهنجاریهای مادرزادی: مانند شکاف کام یا تروماهای شدید ناحیه صورت.
تفاوت جراحی فک بالا و پایین
Steel jaw up and down با هدف بازگرداندن تناسب و زیبایی چهره و بهبود عملکرد طبیعی انجام میشود. هر یک از این جراحیها روش و هدف خاص خود را دارند؛ در ادامه تفاوتهای آنها را بهطور دقیق بررسی میکنیم تا بدانید کدام نوع جراحی ارتوگناتیک برای شما مناسبتر است.
جراحی فک بالا (Le Fort Osteotomy)
در این نوع جراحی، استخوان فک بالا بریده و در موقعیت جدید خود قرار داده میشود. این روش برای اصلاح ناهنجاریهای زیر بهکار میرود:
- عقبرفتگی یا جلوآمدگی فک بالا
- اصلاح لبخند لثهای (نمایان شدن بیش از حد لثه در هنگام لبخند)
- تنظیم ارتفاع و زاویه فک بالا برای هماهنگی با سایر اجزای صورت
جراحی فک پایین (Bilateral Sagittal Split Osteotomy – BSSO)
در این روش، استخوان فک پایین در دو سمت برش داده میشود تا امکان جابهجایی به جلو یا عقب فراهم شود. این جراحی معمولاً برای اصلاح آندربایت (جلو بودن فک پایین) یا عقب بودن بیش از حد فک پایین انجام میشود. گاهی هر دو فک بهصورت همزمان نیاز به جراحی دارند تا تعادل صورت و عملکرد دهان به بهترین شکل برقرار شود.
نتیجه نهایی جراحی فک بالا و پایین، تا حد زیادی به دقت، دانش و تجربه جراح بستگی دارد.
به همین دلیل، توصیه میشود بیماران برای دستیابی به بهترین نتیجه، جراحی خود را نزد یک پزشک متخصص با تجربه بالا در جراحیهای اصلاحی و زیبایی فک انجام دهند. در این راستا ما به شما دکتر مانی آرش راد، متخصص زیبایی و جراح فک و صورت را توصیه میکنیم. ایشان با بهرهگیری از دانش روز، تکنیکهای دقیق جراحی و استفاده از تجهیزات پیشرفته، توانستهاند در زمینه اصلاح ناهنجاریهای فک و بهبود تناسب چهره، نتایجی طبیعی و ماندگار برای بیماران خود به ارمغان آورند.
مراحل انجام جراحی فک
Steel jaw up and down معمولاً در چند مرحله انجام میشود و نیاز به برنامهریزی دقیق دارد.

۱. مشاوره و بررسی اولیه
در اولین مرحله از جراحی فک بالا و پایین، بیمار توسط جراح فک و صورت مورد معاینه دقیق قرار میگیرد. در این جلسه موارد زیر بررسی میشود:
- عکسبرداری پانورامیک و سفالومتری
- مدل سهبعدی فک و دندانها
- هماهنگی با متخصص ارتودنسی برای طرح درمان مشترک
۲. آمادهسازی با درمان ارتودنسی
قبل از انجام جراحی، معمولاً ارتودنسی پیشجراحی انجام میشود تا موقعیت دندانها در استخوان فک بهدرستی تنظیم شود. این مرحله ممکن است چند ماه تا یک سال طول بکشد.
۳. برنامهریزی دیجیتال جراحی
امروزه با کمک نرمافزارهای تخصصی، موقعیت دقیق فکها پیش از عمل شبیهسازی میشود. این مرحله باعث میشود جراح بتواند با دقت بالا و حداقل خطا، تغییرات مورد نظر را اعمال کند.
۴. انجام جراحی فک
عمل جراحی فک بالا و پایین در بیمارستان و تحت بیهوشی عمومی انجام میگردد. جراح با برشهایی در داخل دهان، استخوان فک را از محلهای مشخص جدا کرده و در موقعیت جدید قرار میدهد. سپس استخوان با پلاک و پیچهای تیتانیومی فیکس میشود. در جراحی فک بالا ممکن است نیاز به بالا یا پایین بردن استخوان، یا تغییر زاویه آن باشد. در فک پایین نیز جابهجایی به جلو یا عقب یا ترکیبی از هر دو انجام میگیرد.
۵. دوران نقاهت و مراقبتهای پس از عمل
پس از جراحی فک بالا و پایین، بیمار معمولاً ۲ تا ۳ روز در بیمارستان بستری میشود. دوره نقاهت اولیه بین ۲ تا ۴ هفته است و بهتدریج میتوان فعالیتهای روزمره را از سر گرفت. در طول این مدت، رژیم غذایی نرم و رعایت بهداشت دهان اهمیت زیادی دارد. تورم، کبودی و بیحسی موقت از عوارض طبیعی عمل هستند که طی چند هفته برطرف میشوند.
مزایای جراحی فک
جراحی فک بالا و پایین تنها یک عمل زیبایی نیست؛ بلکه مزایای عملکردی و درمانی گستردهای دارد:

- بهبود هماهنگی چهره و زیبایی ظاهری
- اصلاح عملکرد جویدن و گفتار
- افزایش کیفیت تنفس و خواب
- افزایش اعتمادبهنفس و رضایت از ظاهر
- اصلاح مشکلات مفصل گیجگاهی-فکی (TMJ)
مراقبتهای بعد از جراحی فک
رعایت توصیههای پزشک پس از عمل جراحی فک بالا و پایین نقش کلیدی در نتیجه نهایی دارد. از جمله:
- رژیم غذایی نرم و مایع: در هفتههای اول باید از غذاهای نرم استفاده شود تا فشار به فک وارد نشود.
- رعایت بهداشت دهان و دندان: استفاده از دهانشویه و مسواک نرم طبق توصیه پزشک ضروری است.
- خوابیدن با زاویه مناسب: در روزهای ابتدایی باید سر کمی بالاتر از بدن قرار گیرد تا ورم کاهش یابد.
- عدم انجام فعالیت سنگین: تا حداقل ۴ تا ۶ هفته از انجام حرکات سنگین یا ورزش خودداری شود.
- پیگیری منظم با جراح: معاینات دورهای برای بررسی روند ترمیم و وضعیت استخوانها ضروری است.
چه افرادی کاندیدای مناسب جراحی ارتوگناتیک هستند؟
جراحی فک برای همه افراد ضروری نیست و تنها زمانی توصیه میشود که ناهنجاریهای فکی بر ظاهر، عملکرد یا سلامت فرد تأثیر گذاشته باشند. به گفته دکتر مانی آرشراد، متخصص زیبایی و جراح فک و صورت، انتخاب بیمار مناسب نقش مهمی در موفقیت این عمل دارد. در ادامه با شرایط و ویژگیهای افرادی که بهترین کاندید برای جراحی فک بالا و پایین محسوب میشوند، آشنا میشوید.
- افرادی که ناهماهنگی قابل توجهی بین فکها دارند.
- بیمارانی که ارتودنسی به تنهایی برای اصلاح مشکل کافی نبوده است.
- اشخاصی با اختلال در گفتار، بلع یا تنفس
- افرادی که از ظاهر نامتقارن یا ناهنجاری فکی مادرزادی رنج میبرند.
معرفی بهترین جراح فک وصورت در تهران
جراحی فک بالا و پایین یکی از دقیقترین و تأثیرگذارترین روشها برای اصلاح ناهنجاریهای فکی و بهبود ظاهر و عملکرد صورت است. با انتخاب جراح فک و صورت مجرب و رعایت مراحل درمان و مراقبتهای پس از عمل، میتوان به نتایجی طبیعی، متقارن و ماندگار دست یافت.
دکتر آرشراد با تجربهای گسترده در زمینه جراحی فک، ایمپلنتهای فکی، جراحی زیبایی صورت و بازسازی فک و صورت، یکی از چهرههای برجسته در این حوزه محسوب میشود. ایشان با استفاده از جدیدترین روشهای جراحی فک بالا و پایین و تکنیکهای دیجیتال، بهترین نتایج درمانی و زیبایی را برای بیماران خود فراهم میکنند. در صورتی که با مشکلاتی مانند جلو یا عقب بودن فک، لبخند لثهای، یا عدم تقارن صورت مواجه هستید، میتوانید با مراجعه به مطب دکتر مانی آرشراد از مشاوره تخصصی و بررسی دقیق وضعیت فک و چهره خود بهرهمند شوید و بهترین گزینه درمانی را انتخاب کنید.
آدرس مطب: Saadat Abad, Sarv Gharbi, Bakhshayesh St., Fifteenth Street West, Sinam Medical Building, Third Floor, Unit 11
Contact number: 0212364547
شماره واتساپ: 09197890709
وبسایت [www.drmaniarashrad.com]